Rewolucja kontrolowana. Jak przejść przez transformację energetyczną?
Transformacja energetyczna to jedno z największych wyzwań współczesnego świata, ale także szansa na stworzenie zrównoważonej i innowacyjnej gospodarki. Dla Polski, kraju historycznie uzależnionego od węgla, oznacza to nie tylko konieczność redukcji emisji CO₂, ale również możliwość budowy nowoczesnego systemu energetycznego, który zapewni stabilność gospodarczą i bezpieczeństwo energetyczne. W tym procesie gaz ziemny ma kolosalne znaczenie – zarówno jako paliwo pomostowe, jak i fundament budowy przyszłego rynku gazów odnawialnych.
Bezpieczeństwo energetyczne i stabilność gospodarki priorytetem na najbliższe lata
Dążenie do neutralności klimatycznej do 2050 roku jest celem ambitnym, ale koniecznym, aby zapewnić przyszłym pokoleniom możliwość życia w środowisku naturalnym wolnym od katastrofalnych skutków zmian środowiskowych. Aby jednak transformacja energetyczna przebiegła łagodnie i skutecznie, musi uwzględniać specyfikę polskiej gospodarki. Energetyka oparta na węglu, przez dekady stanowiąca filar naszej niezależności energetycznej, wymaga stopniowego zastępowania innymi źródłami. Nagłe odcięcie od węgla mogłoby skutkować wzrostem cen energii, destabilizacją rynku pracy w sektorze energetycznym i ograniczeniem dostępu do energii dla firm i gospodarstw domowych.
Gaz ziemny pozwala na stopniowe przejście na gospodarkę zeroemisyjną. Jest to paliwo znacząco mniej szkodliwe niż węgiel, a jednocześnie gwarantujące stabilne dostawy energii. W Polsce inwestycje w rozwój segmentu gazowego – takie jak te realizowane przez Grupę ORLEN – wpisują się w strategię stopniowego zmniejszania emisyjności energetyki przy zachowaniu bezpieczeństwa dostaw.
Gaz ziemny jako paliwo pomostowe
Gaz ziemny umożliwia rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE). Choć energia z wiatru czy słońca zyskuje na znaczeniu, jej dostępność jest w znacznym stopniu zależna od warunków pogodowych. W Polsce, gdzie zimowe miesiące cechuje ograniczona produkcja energii słonecznej, gaz ziemny może pełnić funkcję stabilizatora systemu energetycznego.
Dzięki możliwości szybkiego zwiększenia produkcji energii elektrycznej w gazowych elektrowniach gaz zapewnia bezpieczeństwo dostaw w momentach największego zapotrzebowania. Jest to szczególnie ważne w okresie zimowym, gdy zapotrzebowanie na energię jest najwyższe, a tym samym – OZE mogą nie sprostać wymaganiom odbiorców. W tym kontekście Grupa ORLEN odgrywa znaczącą rolę w tworzeniu nowoczesnego, zrównoważonego systemu energetycznego
Fundament przyszłego rynku energii odnawialnej
Rola gazu ziemnego nie kończy się jednak wyłącznie na byciu paliwem przejściowym. Obecnie rozwijana infrastruktura gazowa – sieci przesyłowe, dystrybucyjne oraz magazyny – może w przyszłości posłużyć do dystrybucji gazów odnawialnych, takich jak wodór i biometan. Wodór, jako paliwo zeroemisyjne, już dziś uznawany jest za jeden z filarów zielonej transformacji. Podobnie biometan, produkowany z odpadów organicznych, może być szeroko wykorzystywany w ciepłownictwie, transporcie i przemyśle.
Warto jednak zauważyć, że produkcja i dystrybucja wodoru wciąż wymagają znaczących inwestycji oraz rozwoju technologicznego. Infrastruktura gazowa budowana dziś może jednak stanowić fundament dla przyszłych zastosowań wodoru, co pozwoli również w przyszłości na efektywne wykorzystanie zarówno istniejących, jak i obecnie budowanych zasobów. Polska, dzięki rozbudowanej sieci gazowej, ma szansę stać się jednym z liderów w Europie w rozwoju rynku gazów niskoemisyjnych. Z kolei Grupa ORLEN, analizuje potencjał krajowych struktur geologicznych pod kątem możliwości ich potencjalnego wykorzystania do magazynowania C02.
Równoległy rozwój OZE i gazu
Według danych Agencji Rynku Energii udział OZE w polskim miksie energetycznym w 2023 r. znacznie wzrósł i wyniósł 27 proc. Z kolei węgiel zanotował spadek o około 10 punktów proc. i wyniósł 63 proc., zaś gaz utrzymał się na tym samym poziomie (10 proc.). Największym wyzwaniem transformacji energetycznej jest harmonijne łączenie różnych źródeł energii, co ma na celu zapewnić odbiorcom ciągłość jej dostaw. Inwestycje w nowe elektrownie Grupy ORLEN wykorzystujące jako paliwo gaz ziemny stanowią jeden z elementów transformacji, pozwalając na stopniowe zastępowanie węgla i ograniczenie emisji o nawet 50 proc. w porównaniu do tradycyjnych technologii węglowych.
Gaz ziemny i OZE nie stoją w opozycji – wręcz przeciwnie, wzajemnie się uzupełniają. W krótkiej perspektywie gaz umożliwia szybkie zmniejszenie emisji, zastępując węgiel, podczas gdy w dłuższym horyzoncie czasowym jego rola ewoluuje w kierunku wsparcia rynku odnawialnych paliw gazowych.
Grupa ORLEN, stawiając na rozwój technologii wodorowych i biometanowych, pokazuje, że gaz ziemny nie stanowi bariery, lecz jest katalizatorem transformacji energetycznej. Jednocześnie rozwój OZE, takich jak farmy wiatrowe i słoneczne, pozwala na stopniowe zwiększanie udziału energii zielonej w miksie energetycznym.
Transformacja energetyczna z głową
Transformacja energetyczna musi być procesem kontrolowanym i odpowiedzialnym, uwzględniającym zarówno potrzeby gospodarcze, jak i oczekiwania społeczne. Gaz ziemny, jako paliwo pomostowe, pozwala na bezpieczne odejście od węgla i przygotowanie gruntu pod przyszłościowy rozwój rynku energii odnawialnej.
Inwestycje w poszukiwanie i wydobycie gazu ziemnego realizowane przez Grupę ORLEN, nie tylko wzmacniają bezpieczeństwo energetyczne kraju, ale również otwierają drogę do emisyjnie neutralnej przyszłości. To m.in. w harmonijnym połączeniu gazu ziemnego i odnawialnych źródeł energii leży klucz do sukcesu polskiej transformacji energetycznej.
